30 vragen over de Wet op de Ondernemingsraden (WOR). Hier zijn de vragen en bijbehorende antwoorden:
1. Wat is het doel van de Wet op de Ondernemingsraden?
De WOR heeft als doel om medezeggenschap van werknemers binnen ondernemingen te regelen en de samenwerking tussen werkgevers en werknemers te bevorderen.
2. Wat is een ondernemingsraad (OR)?
Een ondernemingsraad is een vertegenwoordigend orgaan van werknemers binnen een onderneming. De OR behartigt de belangen van de werknemers en organisatie en heeft advies- en instemmingsrecht op bepaalde onderwerpen.
3. Welke rechten heeft een ondernemingsraad?
De OR heeft verschillende rechten, zoals het recht op informatie, het recht op overleg met de werkgever, het recht op advies en het recht op instemming bij bepaalde besluiten van de werkgever.
4. Wat is het verschil tussen adviesrecht en instemmingsrecht?
Bij adviesrecht moet de werkgever de OR raadplegen en gemotiveerd reageren op het advies, maar de werkgever is niet verplicht het advies over te nemen. Bij instemmingsrecht moet de werkgever de instemming van de OR verkrijgen voordat hij een besluit kan nemen.
5. Welke onderwerpen vallen onder het instemmingsrecht van de ondernemingsraad?
Onderwerpen zoals arbeidsomstandigheden, arbeidstijdenregelingen, beloningssystemen, en sociale voorzieningen vallen onder het instemmingsrecht van de OR.
6. Hoe vaak moet de ondernemingsraad overleggen met de werkgever?
De OR moet minimaal twee keer per jaar overleg hebben met de werkgever. In de praktijk kan dit vaker zijn, afhankelijk van de behoefte en de afspraken binnen de onderneming. Vaak is het minimaal 1 keer per maand.
7. Hoe wordt een ondernemingsraad samengesteld?
Een OR wordt samengesteld via verkiezingen. Alle werknemers (behalve de bestuurder) binnen de onderneming hebben het recht om hun stem uit te brengen en kandidaten kunnen zich verkiesbaar stellen.
8. Wat is het verschil tussen een personeelsvertegenwoordiging (PVT) en een ondernemingsraad?
Een PVT is een vertegenwoordigend orgaan van werknemers binnen een kleinere onderneming. Een PVT heeft minder rechten en bevoegdheden dan een OR, is niet verplicht in elke onderneming kleiner dan 50 werknemers. Je kan wel vrijwillig een PVT instellen.
9. Kan een ondernemingsraad een besluit van de werkgever tegenhouden?
Een OR kan een besluit niet rechtstreeks tegenhouden. Bij bepaalde besluiten heeft de OR instemmingsrecht, wat betekent dat de werkgever de instemming van de OR nodig heeft voordat het besluit kan worden genomen.
10. Wat gebeurt er als de werkgever zich niet aan de adviezen van de ondernemingsraad houdt?
De werkgever is niet verplicht om het advies van de OR over te nemen, maar moet wel serieus/gemotiveerd reageren op het advies. Als de werkgever het advies naast zich neerlegt, kan de OR naar de Ondernemingskamer stappen om een geschil voor te leggen.
11. Kan een lid van de ondernemingsraad ontslagen worden?
Een lid van de OR kan niet worden ontslagen vanwege het lidmaatschap van de OR. Er geldt een ontslagbescherming voor OR-leden tijdens hun lidmaatschap en een bepaalde periode daarna.
12. Wat is de geheimhoudingsplicht van de ondernemingsraad?
De OR heeft een geheimhoudingsplicht met betrekking tot vertrouwelijke informatie die zij tijdens haar werkzaamheden ontvangt en kan ook worden opgelegd. Deze plicht zorgt ervoor dat de privacy en belangen van individuele werknemers en van de organisatie worden beschermd.
13. Welke sancties kan de rechter opleggen bij overtreding van de WOR?
De rechter kan verschillende sancties opleggen, zoals het vernietigen van besluiten van de werkgever of het opleggen van een dwangsom.
14. Moet de werkgever financiële middelen beschikbaar stellen aan de ondernemingsraad?
Ja, de werkgever moet de OR in staat stellen haar taken goed uit te voeren. Dit omvat onder andere het beschikbaar stellen van financiële middelen voor scholing en het inschakelen van deskundigen.
15. Kan een ondernemingsraad zelf besluiten nemen?
De OR heeft een zelfstandige beslissingsbevoegdheid voor zijn eigen aandachtsgebied. Zij heeft advies- en instemmingsrecht en kan de werkgever adviseren (artikel 25 en 30 WOR) of instemming (artikel 27 WOR) verlenen bij bepaalde besluiten.
16. Kunnen werknemers zonder ondernemingsraad toch invloed uitoefenen op besluitvorming?
Ja, werknemers zonder OR kunnen invloed uitoefenen via andere kanalen, zoals vakbonden, personeelsvergaderingen, en individuele gesprekken met de werkgever.
17. Is een werkgever verplicht om een ondernemingsraad in te stellen?
Een werkgever is verplicht om een ondernemingsraad in te stellen vanaf 50 werknemers (vast, flex en uitzendkrachten meegerekend).
18. Geldt de WOR voor alle soorten ondernemingen?
De WOR geldt voor ondernemingen waarin in de regel ten minste 50 personen werkzaam zijn. Voor kleinere ondernemingen kan een PVT van toepassing zijn.
19. Kan een ondernemingsraad ook advies geven over toekomstige besluiten?
Ja, de OR kan ook advies geven over voorgenomen besluiten van de werkgever. Dit geeft de OR de mogelijkheid om invloed uit te oefenen voordat een besluit definitief wordt genomen.
Door samen criteria te formuleren kan nog eenvoudiger als OR invloed op toekomstige besluiten worden genomen.
20. Hoelang duurt een zittingstermijn van de ondernemingsraad
Een zittingstermijn van de ondernemingsraad duurt in drie of vier jaar. Na deze periode moeten er nieuwe verkiezingen plaatsvinden om een nieuwe OR samen te stellen. Een OR kan tussentijds aftreden.
21. Kan een werknemer lid zijn van de ondernemingsraad als hij parttime werkt?
Ja, ook parttime werknemers kunnen lid zijn van de ondernemingsraad. Het lidmaatschap van de OR is niet afhankelijk van het aantal uren dat een werknemer werkt.
22. Moet een werkgever vergaderfaciliteiten beschikbaar stellen aan de ondernemingsraad?
Ja, de werkgever moet de nodige faciliteiten ter beschikking stellen, zoals vergaderruimtes en benodigde apparatuur, zodat de OR haar taken goed kan uitvoeren.
23. Moet de werkgever de tijd die de ondernemingsraad besteedt aan OR-werkzaamheden betalen?
Ja, de werkgever moet de tijd die de OR-leden besteden aan hun OR-werkzaamheden als werktijd beschouwen en deze tijd dus betalen.
24. Kan een ondernemingsraad ook invloed uitoefenen op het sociaal beleid van een onderneming?
Ja, de OR heeft onder andere instemmingsrecht op het gebied van het sociaal beleid van de onderneming. Dit omvat bijvoorbeeld het personeelsbeleid, arbeidsomstandigheden en opleidingsbeleid.
25. Moet de werkgever een voorgenomen besluit (op gebied van adviesrecht (25 en 30 WOR) en instemmingsrecht 27 WOR) aan de ondernemingsraad voorleggen voordat het wordt genomen?
Ja, de werkgever is verplicht om voorgenomen besluiten op gebied van adviesrecht (25 en 30 WOR) en instemmingsrecht 27 WOR vooraf aan de OR voor te leggen.
26. Kan een ondernemingsraad zelf bepalen welke onderwerpen zij bespreekt met de werkgever?
De OR kan onderwerpen aandragen voor bespreking met de werkgever, maar de werkgever heeft ook het recht om onderwerpen op de agenda te zetten. Beide partijen moeten met elkaar overleggen en tot overeenstemming komen over de agenda van de vergaderingen.
27. Wat zijn de gevolgen als de ondernemingsraad niet tijdig wordt ingeschakeld bij een besluit?
Als de ondernemingsraad niet tijdig wordt ingeschakeld bij een besluit waarvoor advies- of instemmingsrecht geldt, kan de OR naar de Ondernemingskamer (26 WOR) of het Kanton gerecht (27 WOR) stappen om naleving van de WOR af te dwingen en mogelijke sancties op te leggen.
28. Kan een ondernemingsraad extern advies inwinnen bij complexe vraagstukken?
Ja, de ondernemingsraad kan extern advies inwinnen bij deskundigen als dat nodig is om een goed advies te kunnen geven of instemming te kunnen verlenen. De kosten hiervoor worden gedragen door de werkgever. Hiervoor geldt een informatieplicht. De Bestuurder moet wel vooraf vernemen welke bedragen de deskundige ongeveer gaat uitgeven.
29. Hoe kan een werknemer klachten indienen over het functioneren van de ondernemingsraad?
Een werknemer kan klachten over het functioneren van de ondernemingsraad indienen bij de bedrijfscommissie of bij het Kanton gerecht.
30. Kan een ondernemingsraad zelf nieuwe regels opstellen voor de medezeggenschap binnen de onderneming?
De ondernemingsraad kan geen eigen regels opstellen voor de medezeggenschap. De regels met betrekking tot medezeggenschap zijn vastgelegd in de WOR en eventueel aanvullende regelingen via cao’s of bedrijfsreglementen. De OR kan wel invloed uitoefenen op de totstandkoming en de naleving van deze regels.
Hulp nodig om dit voorstel uit te werken naar je eigen OR of naar de bestuurder?
Hielke helpt je graag dit vorm te geven:
Bel of mail voor een gratis eerste advies.
hielke@hbuor.nl
06 151 89 257
Maatwerk opleidingen voor de OR
Wil je persoonlijk advies om te ont-stressen als voorzitter of secretaris? Dan verneem ik ook graag van je per mail of telefoon.
